جنگل هاي حرا از نظر آبزيان نيز بسيار غني است. اين منطقه در پرورش ماهي ها و آبزيان ديگر نقش عمدهاي دارد. شايد اجتماع ماهي هاي زير آب شور در لابه لاي درختان حرا به خاطر شيريني آب در اين قسمت باشد و احتمالا همين ماهي ها هستند كه انواع پرندگان را به سوي جنگل هاي حرا مي كشانند و آنها را وادار مي سازند كه جنگل هاي هميشه بهار اين منطقه سكونت گاه خود برگزيدند.
انواع ماهيان منطقه حرا عبارتند از بياه، حلوا سفيد، شورت ، سنگسر، شانك ، عروس ناخدا و ماهي هاي تيره ساردين نيز بيشتر در فصول گرم در منطقه ديده مي شوند. گل خورك از گونه هاي دائمي زيستگاه حرا است كه در حفره هاي پاي درختان حرا زيست مي كند و از گونه هاي مورد علاقه اگرت ها ، حواصيل هاو مخصوصا حواصيل هندي در زنجيره حيات حرا به شمار مي رود. گل خورك ها با حركت دائمي خود در گل هاي پاي درختان با ايجاد خلل و فرج عمل تهويه را در سطح فوقاني گل و لاي ميسر مي سازند.
درختان حرا باعث جذب لاك پشت هاي سرخ ، سبز، پشت چرمي و عقابي خليج فارس مي شوند. اين لاك پشت ها علاقه زيادي به خوردن ريشه و برگ درختان حرا دارند كه احتمالا قوه باروري آنها را زياد و آنها را در برابر بيماري ها حفظ مي كند.
در منطقه حفاظت شده حرا از انواع مارهاي دريايي خليج فارس پنج نوع زيست مي كنند.
اين منطقه، همچنين زيستگاه سخت پو ستاني چون انواع خر چنگ ويلن زن و دراز چنگ شناور و صورتي است.
در آبراهه هاي اصلي اين منطقه ، نمونه هايي از دلفين هاي خليج فارس زندگي مي كنند كه با جست و خيز خود در آب توجه بازديد كنندگان را به خود جلب مي كنند.
علاوه بر اينها ، درختان حرات مركز رشد و نمو انواع نرم تنان خوراكي ، به ويژه انواع ميگو، هستند.
تهديدها
حفاظت جنگل هاي مانگرو در سراسر دنيا به عنوان مهم ترين كانون هاي تنوع زيستي مورد تاكيد قرار گرفته است . در حالي كه اين جنگل ها امروزه در معرض تهديد انواع فعاليت هاي انسان قرار دارند.
تخريب جنگل ها و تبديل آنها به ساير كاربري ها- و از همه مهمتر آلودگي هاي دو سويه آب و خشكي- از جمله عوامل تهديد كننده اين زيستگاه هاي حساس و مهم به شمار مي روند.
در سال هاي اخير ، فشارهاي ناشي از رشد جمعيت در جزيره قشم موجب شده كه ميزان برداشت محلي از اين جنگل ها افزايش يابد . علوفه چيني از شاخ و برگ درختان حرا از عادي ترين اين مصارف است.
در منطقه حفاظت حرا، دامداران محلي براي تامين علوفه مورد نياز دام هاي خود از سرشاخه هاي درختان حرا استفاده مي كنند. در حال حاضر برخي از اهالي روستاهاي لافت ، گورزين ، ملكي ، دوربني ، دهخدا، سهيلي، طبل و گورزين در جزيره قشم و همچنين روستانشينان ديگر كرانه ها با جمع آوري و فروش سرشاخه هاي حرا امرار معاش و يا دامداري مي كنند . آنها براي چيدن سرشاخه ها، با توجه به جزر و مد آب عازم دريا مي شوند و به طور متوسط در حدود پنج ساعت براي سرشاخه چيني صرف مي كنند و در اين مدت به طور معمول 15 تا 20 بسته علوفه جمع آوري مي كنند. براساس گزارش هاي سازمان محيط زيست، درختان اين جنگل سالانه حدود 30 هزار تن رشد دارند كه حدود 12 هزار تن براي مصرف دام به صورت سرشاخه زني برداشت مي شود.
جالب توجه آنكه در بعضي از قسمت هاي اطراف روستاي طبل،نزديكي خشكي و جنگل سبب شده است كه گله هاي شتر نيز خود را به جنگل برسانند و از سرشاخه ها تغذيه كنند . اين همه تخريب در حالي است كه در اين نوع سواحل ، پايداري و بقاي هيچ يك از فعاليت هاي جوامع انساني ( نظير صيادي، كشاورزي ، كشتيراني ) بدون وجود اين جنگل ها قابل تضمين نيست.
بازديد از جنگل
براي ديدن شگفتي هاي جنگل ها هميشه بهار حرا، نزديك ترين مسير به شهر قشم روستا بندر لافت ، سپس روستاي طبل و يا روستاي سهيلي است. از اين سه روستا مي توان با قايق به جنگل حرا رسيد.
جزاير كوچك و بزرگي كه در آب تشكيل شده اند، جنگل زيبا و شگفت انگيز حرا را در خود جاي داده اند. در آن ميان ، جزاير زمرد، نگين و مرواريد وسعت بيشتري از ديگر جزيره هاي به وجود آمده در گستره حرا دارند.
در هنگام مد دريا ، آبراهه هاي متعددي اين منطقه را به بخش هاي كوچك تر قسمت مي كند و بهترين زمان را براي بازديد از اين پديده استثايي را فراهم مي سازد . بسياري از اين آبراهه ها با درازا ي متفاوت به صورت بن بست هستند و ورود به آنها با استفاده از راهنمايان محلي ميسر است و گرنه موجب سرگرداني يا به گل نشستن قايق خواهد شد.
با توجه به اينكه جنگل هاي حرا از مناطق حفاظت شده كشور و مهم تر از آن يكي از ذخيره گاه هاي زيستكره است، افراد و گروه هاي بازديد كننده از آن بايد مواردي را رعايت كنند:
1- از به كار گيري هرگونه سلاح گرم خودداري كنند.
2- با توجه به نقش پروانه ها و حشرات در امر گرده افشاني ، از آوردن تورهاي مخصوص براي صيد آنها خودداري ور زند.
3- شاخ و برگ درختان را قطع نكنند.
4- از دست زدن و تخريب آشيانه پرندگان و موش ها و مخصوصا برداشتن تخم پرندگان خودداري كنند.
5- در طول بازديد از جنگل ، آرامش و سكوت منطقه را كاملا رعايت نمايند.
6- به مسائل بهداشتي و حفظ محيط زيست آبي و خاكي منطقه توجه كامل داشته باشند.
7- به موارد ايمني ، مانند مراقبت از برخورد با شاخه درختان و خودداري از روشن كردن آتش ، توجه داشته باشند.
8- به توصيه هاي راهنما توجه نمايند.
براي بازديد از منطقه به طور معمول از قايق هاي تندرو استفاده مي شود كه ضروري است اين نوع قايق ها به انواع پارويي و برقي با ظرفيت بيشتر تغيير كنند تا سكوت و آرامش مسحور كننده جنگل حرا حفظ شود .
حركت قايق از مسيرها بايد به آرامي صورت گيرد تا بازديدكنندگان وقت كافي براي تماشا، تفكر ، عكسبرداري وفيلمبرداري و شكار لحظه هاي خاطره انگيز و به يادماندني داشته باشند.
به سبب تراكم جنگل و تعدد آبراهه هاي فرعي و بن بست ، بايد از وارد شدن به مسيرهاي ناشناخته خودداري كرد.
منظره غروب خورشيد در دريا و بازديد از جنگل هاي حرا در شب هاي مهتابي نيز دلنشين و رويايي است.
با توجه به اينكه بهترين زمان اجراي زمان اجراي گشت درجنگل هنگام مد درياست ساعت شروع و خاتمه گشت دريايي بايد بر اساس جدول جزر و مد تعيين شود . براي بازديد كامل از جنگل به حدود 5/2 تا 3 ساعت زمان نياز است . آب آشاميدني ، آب ميوه و بيسكويت و شيريني و غيره با ظروف يك بار مصرف بايد به همراه برده شود و پس از پذيرايي ،مراقبت كامل در مورد جمع آوري زباله و خارج كردن آن از منطقه به عمل آيد.
همچنين، در فصل گرما لازم است بازديد كنند گان از كلاه و عينك آفتابي استفاده كنند.
منبع:
پرتال قشم
پژوهش 6 ساله بر روى معبد هندوها در هرمزگان به پايان رسيد. معبد هندوها مربوط به اواخر دوره ناصر الدين شاه است كه در زمان مظفرالدين شاه مورد بهره بردارى قرار گرفت. تنها منبعى كه در اين مورد اظهار نظر كرده است كتاب بندرعباس وخيلج فارس مربوط به شادروان سديد السلطنه بندرعباسى است.
بنابه گفته استاد باستان شناسى ايران، اين معبر براى نيازهاى هندوهاى مقيم شهر بندرعباس كه از سال هاى 1300 تا 1344 هـ / ش سكونت داشته و به كارهاى تجارى مى پرداختند ساخته شد كه يكى از نقطه هاى مهم ارتباط فرهنگى و هنرى ميان ايران و هند است.دكتر فخرى دانشپور كه مدت 6 سال است برروى اين معبد به تحقيق مى پردازد مى گويد: هندوها پيروان مكتب برهمنى (كسانى كه به خدايان برهما، ويشنو و تسيوا معتقدند) هستند و اين معبد بنابر تحقيقات به عمل آمده متعلق به خدايان ويشنو است.
وى با بيان اين كه در هند اغلب معابد برهمنى، سنگى است خاطرنشان كرد: معبد هندوها در بندرعباس طبق موقعيت جغرافيايى در زمان ساخت از لاشه سنگ، ملات گل و ساروج، سنگ هاى مرجانى خاك و گچ هاى ضخيم ماده و گچ لويى استفاده شده است.
وى درباره معمارى معبد هندوها گفت: ساختمان اتاق معبد و مهراب در قسمت شمال هند واقع شده و دور اتاق معبد نيز از طاقچه و قاب هاى كور ساخته شده است و دورتا دور اتاق معبد نيز 4 راهرو وجود دارد كه در گذشته زوار به دور آن زيارت مى كردند.داخل راهروها حجره هاى كوچكى است كه براى طلبه هاى مكتب برهمنى در نظر گرفته شده و داخل برخى از اتاق ها نقاشى هاى مذهبى ديده مى شود كه يكى از مهم ترين آنها خداى فلوت زن به نام كريشنا است.
از داخل راهرو غربى راه پله هاى مارپيچى وجود دارد كه به سمت بالا است و به بام معبد منتهى مى شود كه ساق معبد است و با جرزهاى پس رونده كه الهام از معمارى ايرانى است تشكيل شده است كه 4 نورگير در 4 طرف اين فضاى چند ضلعى روى جرزها و جود دارد و گنبد عظيمى با لايه هاى ذوزنقه اى و تزئينات آيين هندويى ديده مى شود.
همچنين اطراف و در 4 طرف گنبد حدود 72 برجك مخصوص هندويى وجود دارد كه در وسط گنبد ميله بزرگى قرار گرفته كه در حقيقت محور زمين و آسمان را نشان مى دهد.
وى تصريح كرد: در قسمت ضلع شرقى گنبد نيز تالار بزرگى وجود دارد كه تالار اجتماعات بوده و در اين تالار نقاشى هاى مختلفى به چشم مى خورد كه هر كدام از آن ها بيانگر فلسفه خاصى از اعتقادات مختلف مردم هند است.گفتنى است، معبد هندوها 116 سال پيش ساخته شد و يكى از نقطه هاى مهم ارتباط فرهنگى و هنرى بين ايران و هند است كه بايد حفظ شود و متأسفانه به علت عدم توجه گذشتگان غالب نقاشى هاى آن از بين رفته و بنا هم به علت مصالح ساخت موجود و تغييرات آب و هوايى با وجود مرمت هاى پى در پى هنوز آثار ويرانى در آن به چشم مى خورد.اين معبد يكى از آثار منحصر به فردى است كه از سوى پولدارهاى شهرى به نام شيكار پور در غرب هند ساخته شد و در سال 1344 هـ / ش كه بندرعباس را ترك كردند، بت هايى كه در معبد و در طاقچه محراب بود نيز با خود بردند و اين بنا كم كم مخروبه شد تا اين كه از طريق سازمان ميراث فرهنگى در چند نوبت تعمير اساسى شد و هنوز نياز به تعمير دارد، البته به شرط آن كه حالات اوليه بنا از بين نرود.
منبع:
ايران
اين جزيره در فاصله 8 كيلومتري بندرعباس و در مغرب تنگه هرمز واقع است. جمعيت اين جزيره بالغ بر 5 هزار نفر را در خود جاي داده است. شهرت جزيره هرمز اگرچه به اندازه تنگه مشهور و استراتژيك آن نيست، اما اين جزيره، بهشت زمينشناسان و كانيشناسان به شمار ميرود. جزيره هرمز به واسطه تنوع لايههاي زمينشناسي خود داراي شهرت فراوان و همچنين جذابيت زيادي براي دانشمندان و حتي گردشگران دارد.
وجود قلعه پرتغاليها جذابيت اين جزيره را بيشتر كرده است، قلعه ياد شده در ضلع غربي جزيره هرمز واقع شده و از شگفتيهاي معماري روزگار گذشته به شمار مي آيد، رنگ سنگهاي بنا، شكل و شمايل كلي قلعه، وجود كليسا، آبانبارها و اتاق فرماندهي از ويژگيهاي اين قلعه است.
قلعه پرتغاليها به دست يك دريانورد نظامي حدود 480 سال پيش (سده پانزدهم ميلادي) بنا نهاده شد و به واقع جايگاهي براي توسعه امپراتوري استعماري پرتغاليها در منطقه و استحكام جايگاهي در مسير جاده ابريشم به شمار ميرفته است.
پرتغاليها هنگام تسلط بر جزيره هرمز، بسياري از ساكنان منطقه را با استفاده از سلاحهاي پيشرفته آن زمان (مانند توپ و تفنگ و ...) قتلعام كردند.
گفتني است اين جزيره اگرچه در گذشته اقتصاد پررونقي داشته، ولي در دهههاي اخير بسياري از آبادانيهاي منطقه در آستانه ويراني قرار گرفته و جمعيت آن به كمترين ميزان خود رسيده است.
كمبود منابع آب شيرين، عدم وجود اسكله مناسب حمل و نقل بار و مسافر، گراني اقلام اوليه مورد نياز، آب و هواي شرجي و نامناسب، نبود امكانات اوليه اقامت و نبود زيرساختهاي بهداشتي و درماني از جمله عواملي هستند كه موجبات ركود در اين منطقه را فراهم كرده است.
جزيره هرمز به عنوان يكي از جزاير 13 گانه استان هرمزگان نيازمند توجه بيش از پيش مجموعه دستگاهها و ادرات است تا از اين رهگذر، به جايگاهي كه در خور شأن آن است، دست يابد و اين جزيره تاريخي، دوباره همچون مرواريدي بر گستره آبي هميشه فارس ايران بدرخشد.
منابع: روزنامه جام جم - خبرگزاري مهر
و تبيان
اين روزها كه هوا سرد شده و اهالي استانهاي شمال، شمال باختري و شمال خاوري كشور رخت و لباس روزهاي باراني و برفي را از بقچهها بيرون آوردهاند، چترها را باز و بخاريها را روشن كردهاند، جزيره لارك در جنوب ايران، هنوز آفتابي درخشان، درختهايي سبز و ساحلي داغ و محصور با صخرههاي خاكستري دارد .
لارك در 14 كيلومتري شهر قشم، از توابع هرمز شهرستان قشم است كه تابستانهاي گرم و شرجياش را كسي تاب نميآورد، اما در پاييز و زمستان هوا معتدل ميشود و جزيره، پذيراي گردشگران است.
اين جزيره براساس مدارك موجود در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، در دورههاي پيشين در مسير كاروانهاي تجاري و نظامي قرار داشته و به همين دليل، در سراسر آن بقاياي دژهاي قديمي ديده ميشود كه بهترين نمونهاش قلعه پرتغاليها در حاشيه روستاست.
لارك آبراهههايي طبيعي، دشتهايي سبز و سواحلي شني و مرجاني دارد و مردمش به زبان كمزاري سخن ميگويند. آنها يا اهل كشاورزياند يا صيادي يا دامداري و با غذاهايي مثل خوراك ميگو و پرندگان دريايي، حلواي رطب و ماهيهاي تنوري از مسافران استقبال ميكنند. مردمان لارك سوغاتيهاي عجيب و غريبشان را كه گاهي انواع ماهيها و مرجانهاي تزئيني است و گاهي تابلوهايي از صدفهاي رنگارنگ، همراه مسافران ميكنند.
نكته جالب درباره لارك اثرات فرهنگ آفريقايي بر مردم اين جزيره است كه حتي موسيقي محلي آن را به موسيقي تانزانيايي شبيه كرده است و به آن «نگوما» ميگويند.
منبع: جام جم آنلاين
اين حمام تنها حمام باقيمانده قديمي شهر بندرعباس است و احداث آن دراواخر قرن سيزدهم هجري قمري صورت گرفته است .در حال حاضر به عنوان موزه مردم شناسي استان هرمزگان مورد بهره برداري مي باشد .
پيشينيه تاريخي حمام گله داري :
در حاشيه خليج فارس و در بلوار ساحلي شهر بر روي بستري رُسي كه قابليت نفوذپذيري آن به دليل اشباع شدن از آب دريا بسيار زياد است ، يكي از حمام هاي قديمي به جا مانده شهر بندرعباس بنا شده است .
قدمت اين حمام به دوره قاجاريه مي رسد و تاريخ احداث اواخر قرن 13 ه . ق است . حمام وقفي متعلق به مسجد گله داري و واقف آن تجارتخانه حاج شيخ احمد گله داري است .حمام گله داري دو دوره مرمت را در سي سال گذشته پشت سر گذاشته است .
در گذشته مردم از آن به عنوان حمام عمومي استفاده مي كردند .
مصالح بكار رفته :از آنجا كه اين ناحيه داراي رطوبت بالايي است در اين بنا بيشتر از سنگ هاي دريايي - اسفنجي و ساروج محلي وگچ دستكوب استفاده شده است . لازم به ذكراست كه سنگهاي اسفنجي كه داراي قابليت جذب رطوبت بالايي هستند از درياي همجوار تهيه مي شده اند . تنها عامل تخريب طبيعي بنا رطوبت بسيار بالاي منطقه است و مصالح بكار رفته در كف حمام آجر فرش است .
فضاي معماري :حمام گله داري مانند ساير حمام هاي ديگر نواحي كوير مركزي داراي فضاهاي بينه ، سر بينه ، گرمخانه و خزينه است . بنا داراي پنج گنبد بزرگ و كوچك است .
در ورودي حمام گله داري راهرو هشتي كوچك قرار دارد تا دما و رطوبت ، فضاي داخلي تنظيم شود .
بينه : فضاي بينه به شكل هشت گوش ساخته شده ودر اطراف آن چهار صفه يا سكوي نشيمن و رختكن ديده مي شود . وسط سالن بينه حوضچه هشت ضلعي كوچك قرار دارد . فضاي اين قسمت بايد سرد و خشك بوده زيرا فضاي ورودي در ارتباط مستقيم با فضاي خارح قرار مي گرفت .
مياندر : ارتباط بين بينه وگرمخانه ازطريق مياندر صورت مي گيرد و فضاي درون آن سرد و مرطوب است .
سربينه : سربينه فضاي شست شو است و دو صفه يا سكوي نشيمن دارد و بخار اندرون به آن مي رسد . سربينه به خزينه متصل مي شود كه فضايي گرم وخشك دارد . خزينه : محل گرم شدن آب مورد استفاده حمام است و آب گرم از اين طريق تامين مي شود . در خزينه كانال هايي از سنگ و ساروج براي انتقال آبگرم به كليه فضاها در نظر گرفته شده است .
سيستم گرمادهي و آبرساني :سيستم گرمادهي حمام شامل انبار سوخت ، آتشدان ، ديگ ، دودكشها و گودال جمع آوري خاكستراست . فضاي گرم كننده حمام كه به علت نگهداري گرما در عمق زمين قرار گرفته است ، آب مصرفي حمام از چاهي به عمق ده متر كه هنوز پابرجاست ، تامين شده است . در دوره اي هم كه از آب بركه براي حمام استفاده مي شده اين عمل با استفاده از نيروي كمكي گاو كه در مسير" گاورو "دائم در حركت بوده و آب را از چاه به انبار ذخيره آب مي ريخته صورت مي گرفته است.
روشنايي :در وسط سقف حمام روزنه هايي به عنوان نورگير در هر يك از فضاها وجود دارد كه عمل نورگيري و تهويه در حمام توسط همين روزنه ها صورت مي گرفت ، بدين ترتيب كه با بازو بسته كرودن در فصولي ازسال دما و رطوبت داخل حمام را تنظيم مي نمودند .
منبع:روزنامه دريا
كوه نمكى (كوه نمكدان)
در فاصله 90 كيلومتري شهر قشم و در بخش انتهايي جنوبباختري جزيره (تقريبا به موازات ساحل جنوبي) كوه گنبدي شكلي به نام نمكدان (با ارتفاع 237 متر از سطح دريا) قرار دارد كه از سه مسير قابل دسترسي است:
از طريق بندر باسعيدو، دوستكو و كاني (28 كيلومتر)
از طريق بندر سلخ، گميران، كارگه (26 كيلومتر)
از طريق گورمي، كاني (16 كيلومتر)
طبق تقسيم بندي Bosak et all 1998 كوه نمكدان جزو گروه گنبدهاي نمكي غيرفعال قرار ميگيرد كه بر روي سطح بالايي آن سنگ نمك كمتري وجود دارد كه با گذشت زمان نيز مقدار آن در اثر انحلال كمتر شده است، ولي سنگ گچ آن زياد ميباشد.
ساختار نمكى اين كوه كه از انباشته شدن صخرههاى آذرين با رسوبات تشكيل شده است با بقاياى معادن نمك باستانى و چشمههاى آب شور، به خودى خود يك "اثر تاريخى طبيعى ديدني" با امكانات آموزشى و تفريحى را به وجود آورده است.
غار نمكدان
درون غار به ويژه در اعماق آن، تاريك است و براي مشاهده استالاكيتهاي بلورين نمك نياز به چراغ قوه پرنور است. سقف را قنديلهاي مرمرين و بلورين در اشكال مختلف پوشش دادهاند كه منظرهاي بديع را به وجود آورده است.
جريان آب نمك در كف غار نيز از منظرههاي دلپذير غارهاي نمكي جزيره قشم است.رطوبت هواي جزيره و نفوذ آب در غار سبب فروچكيدن آب نمك اشباع شده بر بدنه قنديلها ميشود كه شكل آن را پيوسته تغيير داده يا قنديلهاي جديدي ميسازد.
غار نمكدان داراى يك درياچه نمك به عمق يك متر در فاصله ۱۶۰ مترى دهانه ورودى است. اين غار داراى چندين تالار بزرگ و كوچك است كه اولين تالار آن در فاصله ۶۷۰ مترى ورودى آن قرار دارد.
از دل كوه نمكدان يك جريان آب زير زميني دائمي ميجوشد كه راه را به خارج ميگشايد و پس از حل كردن نمك در مسير حركت خود به صورت چشمه نمك در دامنه كوه ظاهر ميشود كه در گودال مقابل خود حوضچهاي طبيعي به رنگ سفيد به وجود ميآورد. منظره اين حوضچه از دور همچون برف زمستاني ديدني است. اين چشمه در تمام طول سال جريان دارد.
نمك هاي كوه نمكدان از بهترين نوع نمك سر سفره شناخته شده است و در تركيب آن عناصر ديگري همچون منيزيم وجود دارد كه به همين دليل ميتواند به عنوان نمك طبي به ويژه براي مصرف ورزشكاران حرفهاي به صورت كپسول مصرف شود.
نظير غار نمكدان جزيره قشم در كمتر نقطهاي از ايران ديده شده است و تحقيقاتي كه اخيرا بر روي فضاي داخلي نمكدان انجام شده است، حاكي از قابليت ويژه آن است.باقي ماندن و تنفس در داخل غار نمكدان قشم مي تواند به بهبود بيماران مبتلا به آسم و ناراحتيهاي تنفسي كمك كند.
به طور حتم ارزش ديدن مسير غار نمكدان و محيط اطراف آن همراه با تسهيلات جهانگردي لازم به حدي است، كه بخش اعظم نياز ايرانيان و خارجيان شيفته به ديدار از مناطق ديدني منحصر به فرد كره زمين را برآورده مينمايد.
منبع:پورتال منطقه آزاد قشم
زنان قشمى، مانند زنان ساير جزاير و بنادر جنوبى ـ بهويژه در روزگاران گذشته ـ كمتر در كوچه و خيابان ديده مىشوند و در وقت بيرون آمدن از منزل روبند و يا نقاب مخصوصى كه به زبان محلى به آن يا (Bourke) مىگويند به روى صورتشان مىبندند تا از چشم نامحرمان به دور باشند.
برگه انواع مختلفى است بعضى از آنها بزرگ و پهن بوده و همه صورت را مىپوشانند و تنها دو سوراخ در مقابل چشمها در آن وجود دارد ولى بقيه بركهها، نازك و قيطانى بوده و تنها قسمتى از چشمها و ابروها را مىپوشاند.
علاوه بر ”بركه“ زنان سر و موى خود را با پارچه نازكى به نام جلوپل (Jelopl) مىپوشانند و روى آن نيز چادرى به سر مىكنند. پوشاك زنان قشمى نيز انواع مختلفى دراد و معمولاً زنان قشمى دو تا پيراهن روى هم مىپوشند.
زنان قشمى، براى دوختن شلوار از پارچه ضخيمى استفاده مىكنند و قسمت بالاى شلوار را گشاد و پايين شلوار را تنگ و چسبان مىدوزند و بعد براى زيبايى شلوار، در قسمت مچ پا نقش و نگارهاى زيبايى با نخهاى رنگين و يا طلايى به روى پارچه به وجود مىآورند و جله خاصى به شلوار مىبخشند.
لباس مردان قشمى هم مانند لباس ساير مردم جنوب كشور از پيراهن سفيد يا رنگى بسيار بلندى تشكيل شده است كه در محل به آن مىگويند. اين پيراهن بلند تا قوزك پاى آنها را مىپوشاند و بسيار آزاد و مناسب آب و هواى جنوب كشور است. بعضى از اهالى به جاى جيمه، شلوانگى به دو كمر خود مىبندند و روى سرشان هم كلاه سفيد سوراخدارى به نام عرقچين مىگذارند.
منبع: پورتال قشم
كوه گنو كوه گنو با 2347 متر ارتفاع در 29كيلومتري شمال غربي بندرعباس غربي بين دهستانهاي فين ، سياهو و ايسين واقع شدهاست . اين كوه در مقايسه با آب و هواي گرم بندرعباس ، آب و هوايي نسبتاً معتدل دارد و به همين مناسبت نيز از اهميت زيست محيطي و تفريحگاهي برخوردار است.
مي دانيد چرا در بندر عباس هوا خيلي شرجي است ؟ به علت وجود كوه گنو ! . ارتفاعات كوه گنو در فاصله حدودا بيست كيلومتري بندر شروع شده و سر به فلك مي كشد .... و همين ارتفاع زياد كوه باعث شده كه رطوبتي كه از بخار آب دريا ايجاد مي شود بالاي سر بندر عباس محبوس بماند و هوا را شرجي نمايد.
ارتفاع زياد كوه گنو باعث مي شود هنگام بالا رفتن با هواي نسبتا سردي در زمستان و هواي مطبوعي در تابستان در ارتفاعات اين كوه مواجه شويم .... البته تا بالاي اين ارتفاعات جاده آسفالت وجود دارد ولي باشيب تند و پيچ خم بسيار .... اين منطقه كلا توسط حفاظت محيط زيست محفاظت مي شود و جزو زيستگاه هاي نادر طبيعي توسط يونسكو به ثبت رسيده و بودجه خاصي براي حفاظت از آن در نظر گرفته شده است ... گونه هاي گياهي نادري در اين منطقه وجود دارد كه در دنيا بي نظير است.
در فضاي باز ارتفاعات تفريحگاهاي زيبايي ساخته اند كه با آلاچيق هاي چوبي و سايه بان ها محيط خوبي را براي استراحت فراهم شده است ... بر ديوار يك آلاچيق تابلوي كوچكي ديدم كه بر روي آن اين جمله زيبا از ارد بزرگ نوشته شده است : گام نهادن بر نوك كوه وجود ، بسيار سخت تر از هر كار ديگريست.
اطلاعات دقيق تر در مورد گردشگاه گنو:
كوهستان گنو يكي از جالبترين نمونه هاي معرف رشته كوههاي زاگرس بشمار مي آيد. اين كوهستان در جنوب شرقي رشته زاگرس واقع شده است. كوه گنو پس از كوههاي هماگ 3267 متر، كوه سيرو 2972 متر، كوه شب 2731 متر، كوه نيان 2642 متر، كوه باز 2437 متر، ششمين كوه مرتفع استان هرمزگان مي باشد. گنو از نظر مكاني در شمال غربي شهر بندرعباس قرار گرفته است و جاده اصلي بندرعباس به سيرجان از شرق و جاده بندرعباس به بندر لنگه از جنوب آن مي گذرد.
كوهستان گنو با ابعادي معادل 34 كيلومتر طول و 5 تا 15 كيلومتر عرض، مساحتي بالغ بر 350 كيلومتر مربع را در بر مي گيرد.
كانونهاي زيستي پيرامون و داخل منطقه حفاظت شده گنو:
• دامنه جنوبي : روستاهاي ايسين، هرمودرايسين، پاتل ايسين، دربهو، درگير، تازيان بالا، تازيان پايين بنوبند پاسنگ، پاتل بنوبند، پس ريغ، بنوبند، پشته مولا ، پاكم، در سوزنگ، چاهنو، مغ كمال، درمغ، قلات بالا، قلات پايين، كنارو، لاور ميشو، چاهو ...
• دامنه غربي : روستاهاي تيكوه، سلكوه
• دامنه شرقي : روستاهاي تهلو، دزك ، گنو (آبگرم)، انارون
• دامنه شمالي : روستاهاي فين ، سياهو ، سرزه ، رضوان ، تنگ باغ ، كهنوج ، گشتكاران ، پشتنگ ، بندرآگاه جونگان ، گرد گنو ، كلمو ، هومرغ ، هرمودرگنو
پوشش گياهي و رستنيها :
فلور كوه گنو متجاوز از 360 گونه از گياهان آوندي كه معدودي از آنها سرخس ها و بازدانگان و قسمت عمده آنراگياهان گلدار تشكيل مي دهند. همانگونه كه معمول مناطق خشك و بياباني است دو گروه بوته هاي چوبي و درختچه ها و گياهان كوتاه عمر يكساله از بيشترين تنوع برخوردارند. بعلت موقعيت بينابيني كوه گنو در بين دو پهنه اصلي ( رويشي صحار سندي و ايرانو توراني ) و بدليل تغييرات ارتفاعي سريع از سطح دريا كه بيش از 2300 متر مي رسد و ايجاد ميكروكليماهاي متفاوت در جهات جغرافيايي دره ها و شيب ها، اين منطقه از نظر جغرافياي گياهي ، با ويژگيها و تنوع چشمگيري مواجه شده است.
رستنيهاي گنو : پرسياوش ، سرخس معطر، گون گاوي ، زيره ، آويشن بومادران ، پونه، استبرق ، اورس ،كنار، مسواك ، پرخ ، آكاسيا ، ناترك ، بنه ، بادام كوهي ، رزوك و…
گياهان انحصاري ايران كه در گنو يافت مي شوند : بادام وندلبو ، پامچال صخره اي ، مهرخوش...
چشمههاي آب گنو :
آبگرم گنو-انارون- تنگ باغ- كهنوج- پشتنگ- چاهو- هوبير- پشت بنگرو- رمر- سرچربه- پركوه- مردو- تنگ سياه- هو تلخ- خرگو- سلكوه
منبع: تبيان
در آخرين روزهاي پاييزي و سراسر زمستان، مسافران شهرهاي جنوبي، بويژه سواحل نيلگون خليج فارس و جزاير آن به طور چشمگيري افزايش مييابند. گردشگراني كه به جزيره بزرگ و زيباي قشم سفر ميكنند، اگر اهل گردش در طبيعت باشند، حتما به ديدار جنگلهاي دريايي حرا ميروند .
جنگلهاي حرا در هرمزگان و حتي برخي نقاط ديگر سواحل خليج فارس و شمال درياي عمان رشد ميكنند اما در قشم زيبايي دلانگيزي دارند. وقتي سوار قايق ميشويم و دل آب را ميشكافيم و از لابهلاي شاخسارهاي حرا ميگذريم، طبيعتي بكر و رويايي، روحمان را طراوت ميدهد و اگر نسيمي بوزد تا اعماق جانمان رسوخ ميكند.حرا گونهاي درخت مانگرو است كه در سواحل شمالي قشم به فراواني ديده ميشود. قشم وسيعترين و انبوهترين جنگلهاي حرا را دارد. از اين رو يونسكو جنگلهاي اين جزيره را بينظير لقب داده و نام آن را در فهرست ذخاير زيست كره زمين ثبت كرده است.
جنگل حرا محل مناسبي براي پرندگان مهاجر در زمستان به شمار ميرود بنابراين اگر از حالا تا چند ماه آينده به قشم برويد، در جنگلهاي حرا، پرندگان دريايي را خواهيد ديد كه هر يك زيبايي خاص خود را دارند و نغمه آنها در آسمان جنگل و خليج فارس گوش نواز خواهد بود.
هواي مطبوع اين روزها، گشت و گذارتان در جنگل را دلپذيرتر ميكند. تعجب نكنيد كه آنجا كاكاييها، پرستوهاي دريايي و فلامينگوهاي سرخ پر را در دستههاي چند صدتايي يا گاهي چند هزارتايي ميبينيد. جنگلهاي حرا ويژگيهاي خاص خود را دارند. اين طور نيست كه در گردش خود هميشه با يك منظره جنگلي روبهرو شويد.
اگر زماني به آنجا برويد كه آب دريا پايين آمده، درختان با تنهها و شاخسارهاي خود شما را دربرميگيرند اما هنگام مد دريا ديگر تنه درختان را نميبينيد. چشمانداز مقابل و اطرافتان شاخسارهايي است كه از دل آب سر بر آوردهاند. هنگام بالا آمدن آب، تنه درختان زيرآب ميمانند.
پس جنگلهاي كارا با تغيير وضعيت آب دريا، تغيير چهره ميدهند. جنگلهاي حرا هديه مشترك دريا و خشكي است و چون به علت جذر و مد آب دريا گاهي سطح آن را آب فرا ميگيرد، بكري خود را حفظ كرده و از آثار مخرب تمدن صنعتي در امان مانده است.
اگر براي گردش و خريد به قشم سفر ميكنيد، بدون ديدار از جنگلهاي حرا سفرتان ناقص است و بعدها از فرصتي كه از دست دادهايد، پشيمان خواهيد شد.
منبع:جام جم
بندرعباس به دليل موقعيت خاص تجاري و توريستي خود داراي هتلهاي بزرگي نظير هتل هرمز، هما، خليج فارس و آتيلار است. هتلهاي بندرعباس عبارتند از: هتل بينالمللي هرمز، هما(۵ ستاره)، خليج فارس (۵ ستاره)، آپارتمان آتيلار ۱ (۴ ستاره)، آپارتمان آتيلار ۲، آپارتمان قدس، گوهرشاد، گنو، گلشهر، سعدي، حمزه، نقش جهان، دريا، كوثر، بو علي سينا، هتل امين
آيا تاكنون حيات وحش جزيره شيدور سفر كرده ايد؟ اين جزيره در فاصله 5/1 كيلومتري جنوب شرقي جزيره لاوان واقع شده و مساحت آن 4/1 كيلومتر مربع ميباشد. پوشش گياهي اين منطقه از گياهان شور و مقاوم در مقابل كم آبي است كه بطور پراكنده رشد كرده اند. اين جزيره ، جزيره اي است غير مسكوني كه هيچگونه فعاليتي در ان ديده نمي شود. پرندگان موجود در آن شامل چهارگونه پرستوي دريايي است كه در جزيره توليد مثل مي كنند.در اين جزيره تعداد زيادي مار سمي سياهرنگ و كوچك كه معمولاٌ زير شن مخفي مي شوند مشاهده شده است به همين جهت به جزيره ماران نيز معروف است . همچنين لاك پشتهاي دريايي در سواحل آن تخم گذاري مي كنند. صيادان و بوميان جزاير اطراف در هنگام طوفاني بودن دريا و همچنين براي جمع آوري لاك پشتها و تخم پرندگان دريايي به اين جزيره مسافرت مي كنند. شيدور با اين كه مساحت بسيار كمي دارد از مهمترين و با ارزشترين زيستگاههاي پرندگان و لاك پشتهاي دريايي در خليج فارس و درياي عمان است . بازديد از اين جزيره همراه با راهنمايان آشناي محيط زيست و مجوزهاي لازم امكان پذير است .
اين منطقه يكي از جزاير ايراني خليج فارس مي باشد كه از سال 1366 تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست قرار گرفته است . اين جزيره در تقسيمات كشوري جزء استان هرمزگان و از توابع شهرستان بوموسي مي باشد و در فاصله 262 كيلومتري ( از طريق دريا ) شهر بندرعباس قراردارد. از نظر حيات وحش اين جزيره در مسير مهاجرت پرندگان قرار داشته و سواحل آن زيستگاه مناسبي براي پرندگاني چون پرستوي دريايي و عقاب ماهيگير مي باشد. تنها پستاندار جزيره را جبير تشكيل مي دهد كه از ساليان قبل در آن رها شده و امروزه جمعيت قابل توجهي را تشكيل داده است.
جنگلهاي مانگرواكوسيتمهاي كاملا ويژه اي هستند كه اجتماعات گياهي و جانوري آنها در ارتباط با شرايط خاصي مي تواند شكل گيرد.جنگلهاي حرا جنوب ايران در نوار ساحلي خايج فارس و درياي عمان آخرين پراكنش جنگلهاي مانگرو در جنوب شرقي آسيا به شمار ميروند. اين جنگلها از يك يا گاهي دوگونه مانگرو تشكيل شده و فراوان ترين گونه آن حرا است كه در منطقه حفاظت شده حرا به تنهايي حضور دارد. جذر و مد آب دريا در سواحل كه بطور موزون و مستمر هر روز انجام مي شود در شكل گيري تنوع حيات اين اكوسيستم نقش اساسي دارد.منطقه حفاظت شده حرا كه در تنگ خوران بين جزيره قشم ، سواحل حوزه بندر خمير و در مصب و دلتاي رودخانه مهران قرار گرفته از سال 1351 انتخاب و تحت حفاظت قرار گرفته است . بندر خمير در شمال غرب منطقه حفاظت شده مهمترين شهر اطراف منطقه محسوب مي شود بنادر پل - لافت كهنه و لافت نو نيز آباديهاي مهم حاشيه اين منطقه محسوب ميشوند كه پل در نوار ساحلي شمالي و بنادر لافت در شرق منطقه واقع شده اند. جاده اصلي بندرعباس به بندر خمير از شمال منطقه عبور مي كند و تمامي قسمتهاي منطقه بويژه از طريق دو بندر لافت و پل توسط قايق قابل دسترسي است . اين جنگلها نه تنها در سطح ملي حائز اهميت هستند. بلكه داراي دو نوع ذخيرگاه زيستكره (MAB) و تالاب بين المللي نيز مي باشند . اين جنگلها با محيط زيست پويا ، ساز و كارهاي پيچيده ، پرندگان نادر، آبزيان غير متعارف ، كاركردهاي مختلف ، ارزشها و زيباييهاي سحرانگيز، خود پديده هاي شگفت انگيزي مي باشند كه براي طيق گسترده اي از مردم از جذابيت هاي خاصي برخوردارند.قابليتهاي پژوهشي و آموزشي اين نظام اكولوژيك استثنايي و منحصر به فرد همانقدر براي دانشجويان جذابيت دارد كه ديدن غروب سحرانگيز جنگلهاي نيمه شناور آن براي مردم عادي . اين جنگلها كانون ديدنيهاي غير متعارف و حيرت آور است . ديدن ماهي خزنده ، پرندگان نادر همچون اگرت بزرگ ، گيلان شاه و حواصيل هندي در كنار عقاب ماهيگير، نوك قاشقي ، پليكانها و فلامينگوها هميشه امكان پذير نيست اما جنگلها هميشه بهار دريايي حرا همه اين ديدنيها را يكجا به بازديد كنندگان خود سخاوتمندانه عرضه مي كنند. بي دليل نيست كه امروز مناطق حفاظت شده در كل نوار ساحلي جنوب كشور و بويژه در عرصه مانگروها اين ميراثهاي طبيعي بي همتا را براي نسل حاضر و آيندگان حفظ كنيم .
چشمه هاي آب گرم خورگو: اين چشمه ها كه تعداد آنها سه چشمه است . از طريق فرعي منشعب از جاده بندرعباس – سيرجان – قابل دسترسي اند. از دوراهي جاده بندرعباس – سيرجان تا مظهر چشمه اول در حدود 28 كيلومتر فاصله است . آي چشمه اول از شكاف سنگ هاي آهكي ماراني خارج و وارد رودخانه خورگو مي شود. آب اين چشمه در رديف آبهاي سولفات كلسيم همراه با منيزيم و كلرور سديم ولرم است .تعداد چشمه هاي آب گرم اين منطقه سه چشمه است كه خصوصيات واحدي دارند. چشمه دوم خورگو در يك كيلومتري شرق چشمه اول از شكاف سنگهاي آهكي مارني به صورت جوشان از زمين مي جوشد. در نزديكي مظهر چشمه ، حوضچه اي به شكل دايره ، و به قطر 3 متر بنا شده است . از اب اين چشمه براي استحمام استفاده مي شود و در رديف آبهاي گوگردي با كاتيون ها و آنيونهاي مختلف گروم است . دسترسي به چشمه سوم نيز از طريق جاده فرعي منشعب از جاده بندرعباس – سيرجان امكان پذير است .از بندرعباس تا دوراهي خورگو 30 كيلومتر و از دوراهي تا مظهر چشمه در حدود 20 كيلومتر فاصله است . در كنار مظهر چشمه حوضچه اي جهت استحمام وجود دارد و اب چشمه در رديف آب هاي گوگردي با كاتيون ها و انيون هاي مختلف گروم است .
چشمه آبگرم سرخان : اين چشمه در مسير جاده فرعي خورگو- سرخان منشعب از جاده بندرعباس – سيرجان قرار دارد. فاصله چشمه تا روستاي سرخان در حدود يك كيلومتر است . عامل تشكيل چشمه تكنونيك صفحه اي است و آب آن از شكاف سنگ هاي شيلي از زمين خارج مي شود. آب اين چشمه در رديف آبهاي گوگردي با كاتيون و آنيون هاي مختلف گرم است .
اين منطقه از دامنه تا قله كوه مشتمل بر انواع درختان گرمسيري ، استيپ كوهپايه هاي و گونه هاي گياهي نواحي سردسيري است . اغلب دره هاي آن پوشيده از درختان و درخچه ها است . دشتها با ارتفاعات مياني آن عرصه گونه هايي چون آكاسيا، كنار، كهور و استبرق است و از ارتفاعات مياني تا قله كوهها جايگاه درختاني چون بنه و بادام مي باشد. اين منطقه داراي تنوع قابل توجهي از حيات وحش دشتزي و كوهزي است . جبير، قوچ ، ميش ، بز، پازن ، گرگ و كفتار از پستانداران مهم آن به شمار مي روند و كركس ، دال سياه ، هما ، قرقي ، تيهو ، كبك و جيرفتي از پرندگان قابل ذكر منطقه هستند.