زبان لارستاني يا لاري گروهي از از زبانهاي فارسي[۱][۲] است كه خاطر تفاوتهاي زياد آن با فارسي معيار به عنوان يك زبان از شاخهٔ زبانهاي ايرانيتبار جنوب غربي قلمداد شدهاست. زبان لارستاني زباني است كه مانند زبان فارسي در شاخه زبانهاي ايراني جنوب غربي قرار ميگيرد.[۳] اين زبان را ميتوان به پارسي ميانه ارتباط داد. اين زبان گونه جنوب غربي خالصتر از زبان پارسي مدرن است كه تحت تاثير زبانهاي شمالي قرار گرفتهاست.[۴]
لارستاني زبان ساكنان جنوبي استان فارس و مردم غرب هرمزگان است كه در منطقه وسيعي به نام لارستان كاربرد دارد. اگرچه به زبان همه ساكنان لارستان، لاري گفته ميشود، اين زبان در جاي جاي اين منطقه نمودهاي گوناگوني دارد كه بيشتر اين تفاوتها در تلفظ واژگان است. زبان لارستاني بيش از نُه لهجه را دربر ميگيرد: لاري، فرامرزي، كُوخِردي، خُنجي، اسيري، اِوَزي، جناحي، گَودهاي، گِراشي، فيشوَري، فداغي، بيخهاي و بَستَكي.
ما لچانوا زبان شناس معاصر روسي، عقيده دارد كه كومزاري نيز يكي از لهجههاي لارستاني است.
قلعه توصيله يكي از قلعههاي سهگانه و تاريخي كوخرد واقع در بخش كوخرد و درغرب استان هرمزگان ايران است.
پيشينيان كوخرد يعني منطقه تاريخي سيبه در نگهداري و نگهباني از جان و مال و چاهها و نخلستانها و كشتزارهاي خود كه محدوده زمينها از سمت مغرب: از لُركش شروع ميشود تا دشتهاي پاراو و تنب بردومه، و از پشت رودخانه، از كاد ممدي تا بشكرو بوده، در دو رشته كوههاي شمالي و جنوبي كوخرد قلعههايي و استحكاماتي داشتهاند كه هنوز آثار آنها باقي ماندهاست دژي به نام قلعه توصيله در قله كوه پَرِ توصيله در گري زامردان در كوه ناخ شمال كوخرد ساخته بودند.
اين قلعه نقش مهمي با قلعه سيبه (مقر حاكم وقت كوخرد قديم) داشتهاست از نظر حفاظت و نظارت از منطقه. چون در روزگار حكمران مملكت سيبه بر منطقه نگهباناني در اين قلعه نظارت ورود و خروج وراهاي قلعه سيبه و منطقه را به عهده داشته بودند، و به حكم موقعيت قلعه كه بر فراز قله كوهي بلند قرار داشته بود تمام منطقه سيبه و راههاي پيرامون آن بهوسيله ديدهبانها نظارت ميشد، و منطقه سيبه كاملاً جلو چشم ديدهبانها قابل رؤيت بود، و هر حركتي غير طبيعي ملاحظه ميكردند به حاكم ابلاغ ميكردند. اين دژ در قله كوه توصيله قرار دارد، و با ورود به پشت پَرِ دُراخي در كوه شمال و رسيدن به گري چپان بقايا قلعه از دور نمايان ميگردد، وآثارش هنوز برجاي ماندهاست.